۱. کاغذ
کاغذ پایاننامه باید دارای ابعاد استاندارد A4 بوده و به رنگ سفید و جنس مرغوب باشد. در صورتی که برای رسم جداول یا تصاویر نیاز به فضای بیشتری است باید از کاغذ A3 استفادهشده و این برگهها هنگام صحافی باید از وسط تا خورده و در ابعاد A4 باشند به طوری که هنگام بسته بودن جلد پایاننامه هیچ بخشی از آن مشاهده نشود. مطالب با چاپگر مرغوب، پر رنگ و خوانا باید چاپ شوند.
۲. شمارهگذاری صفحات پایاننامه
صفحاتی از قبیل قدردانی، تقدیم، چکیده، فهرست مطالب و غیره باید به صورت الفبایی شمارهگذاری گردد. حروف ابجد عبارتاند از:
ابجد ـ هوزـ حطی ـ کلمن ـ سعفص ـ قرشت ـ تخذ ـ ضظغ
شمارهگذاری برای دو صفحه اول پایاننامه یعنی صفحه عنوان و تصویبنامه لازم نیست. صفحههای اصلی متن پایاننامه از شروع اولین صفحه یعنی پیشگفتار تا انتهای متن که شامل: فهرستها و کتابنامه است از شماره 1 آغاز میشود و به صورت ردیف 3،2،1، ... و کاملاً در وسط صفحه و بافاصله 5/1 سانتیمتر بالاتر از لبه پایینی صفحه با قلم 12 شمارهگذاری میگردد.
بخش ضمائم و پوستها نیز به صورت الفبایی شمارهگذاری میشود.
۳. نکات مهم در نوشتن بندها (پاراگرافها)
بند یا پاراگراف عبارت است از جمله یا مجموعه جملههایی که فکر واحدی را بیان کند. بنابراین در هر پاراگراف تنها میتوان یک ایده یا فکر را گنجانید. برای برقراری ارتباط میان پاراگرافها یا بندها راههای زیر توصیه میشود:- اولین جمله یک پاراگراف دیدگاه آن پاراگراف است و سایر جملات آن پاراگراف، این تز را حمایت میکند.
- جلب توجه خواننده به فکر و موضوع اصلی هر پاراگراف به وسیله آوردن جمله ساده و روشنی که آن فکر اصلی را در بردارد.
- آوردن ”جمله در برگیرنده فکر اصلی” به عنوان تأکید در پایان پاراگراف
- استفاده از تأکیدهای دقیقی چون : ”این مطلب“، ”نخست“، ”از طرف دیگر“، ”در نتیجه“، ”علیرغم“، ”پس“، ”با توجه“ و واژههایی از این قبیل در متن جملهای که دربرگیرنده فکر اصلی است، به عنوان ”رابط“
- آوردن عبارت، جمله یا جملههایی که مفاد پاراگراف پیشین را خلاصه میکند، پیش از جمله در برگیرنده فکر اصل پاراگراف (در صورت نیاز)
- گاهی پاراگرافی در بیست سطر یا بیشتر نوشته میشود. از این رو لازم است هر یک از اجزای مهم پاراگراف را در سطرهای زیر هم آورده، با شماره یا تیره (-) مشخص سازیم.
- هرچه بندهای یک نوشته زیادتر باشد، تنوع بیشتر، خستگی کمتر و بهرهگیری زیادتر میشود.
- اگر اجزای فرعی هر پاراگراف زیر هم قرار گیرد، خواننده بهتر میتواند مسیر فکر نویسنده را دنبال کند و پیام او را روشنتر و سریعتر بگیرد.
- آوردن پاراگرافی که وظیفهاش تنها خلاصه کردن مطالب قبلی است ضروری است.
فواید استفاده از بند یا پاراگراف عبارتاند از:
- شکستن یکنواختی
- کمک به درک تقسیمبندی موضوع
- مشخص ساختن جزئی از یک کل موضوع
- گذاشتن فاصله سفید برای بهتر دیدن
- جلب توجه خواننده به تغییر موضوع یا موضوعات فرعی
- آسانی مراجعه به هر مطلب
نحوه تایپ مطالب
- مطالب پایاننامه در یک روی صفحه تایپ شود؛
- تایپ مطالب در هر صفحه از پایاننامه میبایست به صورت زیر انجام پذیرد؛
- تعداد سطرهای پایاننامه حداقل ۲۵ و حداکثر ۲۸ سطر در یک صفحه و فاصله بین دو سطر در حدود یک سانتیمتر باشد؛
- رعایت فاصله حاشیهها جهت تایپ مطالب پایاننامه الزامی است: حاشیه سمت راست صفحه: ۳/۵ سانتیمتر و حاشیه سمت چپ، پایین و بالا ۲/۵ سانتیمتر
- عناوین فصلها بایستی به صورت درشت روی یک صفحه مجزا تایپ شود؛
- شروع هر فصل یا بخش بهتر است بافاصله ۱۰/۵ سانتیمتر از لبه بالای کاغذ آغاز شود؛
- فاصله شروع هر بند یا پاراگراف جدید از لبه سمت راست کاغذ 5 سانتیمتر و نسبت به آخرین سطر از بند قبلی به اندازه ۵ سانتیمتر بیشتر از فاصله دو سطر متوالی در هر بند در نظر گرفته شود؛
- کلیه کمیتهای برداری به صورت Bold تایپ شود؛
- جهت تایپ حروف متن پایاننامه از قلم لوتوس ۱۴ استفاده شود. پیشنهاد میگردد تایپ پایاننامه با استفاده از برنامه Microsoft Office Word 2007 یا بالاتر صورت پذیرد؛
- عنوان فصلها با قلم 16 تایپ گردد. عنوان بخشها باید به صورت Title type باشد؛
- اندازه عناوین بخشها نسبت به زیر بخشها باید بزرگتر باشد و به همین صورت اندازه زیر بخشها به زیرزیربخشها؛
- عناوین به همان صورتی که از نظر قلم، سایز، کم رنگی و پررنگی در متن آمده است در قلم فهرست مندرجات نیز تایپ شود.